در طراحی و تجهیز یک کلین روم حرفه ای، توجه به جزئیاتی مانند دستگیره درب ها ممکن است کم اهمیت به نظر برسد، اما در واقع از دیدگاه استانداردهای بین المللی مانند GMP و ISO 14644 یکی از نقاط بحرانی در کنترل آلودگی محسوب می شود. انتخاب دستگیره کلین روم که نه تنها با شرایط محیطی سازگار باشد، بلکه قابلیت پاک سازی آسان، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، و طراحی آنتی باکتریال داشته باشد، نقش مهمی در حفظ شرایط بهداشتی اتاق تمیز ایفا می کند. در این مقاله با رویکردی تخصصی، به بررسی معیارهای انتخاب دستگیره مناسب برای کلین روم می پردازیم تا به شما در پیاده سازی یک فضای تمیز و استاندارد کمک کنیم.
دستگیره کلین روم چیست؟
دستگیره کلین روم یکی از اجزای کوچک اما بسیار حیاتی در طراحی اتاق تمیز است. این قطعه کوچک نقش مهمی در حفظ سطح بالای بهداشت، جلوگیری از انتقال آلودگی و اطمینان از عملکرد صحیح درهای کلین روم دارد. انتخاب دستگیره مناسب، نه تنها به بهبود عملکرد تجهیزات اتاق تمیز کمک می کند، بلکه با رعایت استانداردهای GMP و الزامات ISO می تواند تاثیر مستقیمی بر اخذ کد IRC نیز داشته باشد. اگر به دنبال تجهیز اتاق تمیز خود به جدیدترین استانداردها هستید، شرکت توسعه کیفیت آماده ارائه مشاوره تخصصی و تامین محصولات باکیفیت است.
ویژگی های کلیدی دستگیره کلین روم
ویژگی های دستگیره اتاق تمیز شامل:
1- جنس و مواد سازنده
دستگیره اتاق تمیز معمولاً از فولاد ضدزنگ 304 یا 316 ساخته می شوند که در برابر خوردگی، مواد ضدعفونی کننده و شرایط محیطی مقاوم هستند. در برخی محیط ها نیز از پلیمرهای خاص با ویژگی آنتی باکتریال استفاده می شود. این انتخاب ها تضمین می کنند که آلودگی های میکروبی در سطح دستگیره تجمع نیابد و پاک سازی آن ها ساده تر انجام شود.
2- طراحی ضدآلودگی (Cleanroom Friendly Design)
یکی از اصلی ترین ویژگی های دستگیره های اتاق تمیز، طراحی مینیمال، بدون زوایای تیز و شکاف است. این نوع طراحی امکان تجمع گرد و غبار و ذرات معلق را به حداقل می رساند و فرآیند ضدعفونی روزانه را آسان تر می کند. طراحی این دستگیره ها مطابق با اصول طراحی اتاق تمیز انجام می شود.
3- مقاومت در برابر شرایط محیطی
محیط های کلین روم به دلیل شرایط کنترل شده دما، رطوبت و فشار، نیاز به تجهیزاتی دارند که در برابر این عوامل مقاوم باشند. دستگیره های کلین روم علاوه بر این موارد، باید در برابر مواد شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن بخار، ایزوپروپیل الکل و شوینده های قوی نیز مقاوم باشند.
انواع دستگیره های قابل استفاده در کلین روم
دستگیره اهرمی (Lever Handle): رایج ترین نوع دستگیره در کلین روم ها، دستگیره های اهرمی هستند که امکان باز و بسته کردن درب را بدون استفاده از کف دست فراهم می کنند. این ویژگی در جلوگیری از انتقال آلودگی نقش موثری دارد.
دستگیره دکمه ای یا فشاری (Push Button/Push Plate): در محیط هایی با تردد بالا مانند کلین روم های دارویی، از دستگیره های فشاری استفاده می شود تا کاربران با فشار آرنج یا ساعد در را باز کنند. این نوع دستگیره ها به کاهش تماس مستقیم با دست کمک می کنند.
دستگیره درب کشویی (Sliding Door Handles): برای فضاهایی که محدودیت جا دارند یا در آن ها استفاده از درب کشویی مرسوم است، از دستگیره های مخصوص این نوع درب استفاده می شود. طراحی این دستگیره ها نیز باید با الزامات تجهیزات اتاق تمیز سازگار باشد.
دستگیره با مکانیزم مغناطیسی یا خودبسته شو: این نوع دستگیره ها نه تنها امنیت را افزایش می دهند بلکه از باز ماندن درب که می تواند موجب ورود ذرات معلق شود، جلوگیری می کنند. مکانیزم های مغناطیسی در بسیاری از سیستم های interlock نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
الزامات استاندارد برای دستگیره کلین روم
الزامات استاندارد ISO 14644 و GMP: بر اساس استاندارد ISO 14644 و الزامات GMP، دستگیره ها باید بدون اجزای متحرک با سطوح ناهموار باشند، ذرات ریز آزاد نکنند و قابلیت ضدعفونی کامل داشته باشند. این استانداردها راهنمایی عملی برای طراحی کلین روم و انتخاب تجهیزات مناسب فراهم می کنند.
تست ها و گواهی نامه های مربوطه: دستگیره های کلین روم باید تست های مختلفی از جمله مقاومت شیمیایی، مقاومت در برابر خوردگی و تست انتشار ذرات را با موفقیت پشت سر بگذارند. وجود گواهی نامه هایی نظیر CE، FDA و گواهی انطباق با الزامات GMP، یکی از ملاک های انتخاب شرکت توسعه کیفیت برای مشتریان خود است.
نحوه نگهداری و تمیزکاری دستگیره در کلین روم
برای حفظ شرایط بهداشتی، باید دستگیره ها به صورت روزانه با مواد ضدعفونی کننده مجاز تمیز شوند. استفاده از پارچه های میکروفایبر و الکل ایزوپروپیل با غلظت مناسب توصیه می شود. برای راهنمایی دقیق تر در این خصوص می توانید با کارشناسان شرکت توسعه کیفیت مشورت کنید.
نقاط اتصال دستگیره به درب باید به صورت دوره ای مورد بازبینی قرار گیرد. هرگونه نشانه از خوردگی یا اختلال در عملکرد می تواند منجر به ریسک آلودگی در کلین روم شود و باید فوراً رسیدگی گردد.
نکات کلیدی در انتخاب دستگیره مناسب برای کلین روم
حتما در انتخاب دستگیره اتاق تمیز نکات زیر را در نظر بگیرید:
مطابقت با نوع کاربری اتاق (دارویی، الکترونیک، بیمارستانی): در انتخاب دستگیره، نوع فعالیت کلین روم اهمیت زیادی دارد. برای مثال، در کلین روم های دارویی تاکید بر ضدعفونی بالا، و در صنعت الکترونیک، تمرکز بر کنترل الکترواستاتیک (ESD) است.
سطح تردد و ایمنی تردد پرسنل: اگر تردد بالا باشد، باید از دستگیره هایی استفاده کرد که سهولت استفاده و عمر بالایی دارند. همچنین رعایت نکات ارگونومی در طراحی اهمیت دارد.
سازگاری با درب و سایر تجهیزات کنترلی:دستگیره انتخابی باید با سیستم های درب اتومات، اینترلاک، و کنترل دسترسی سازگار باشد. شرکت توسعه کیفیت می تواند شما را در انتخاب گزینه های هماهنگ با سایر تجهیزات اتاق تمیز راهنمایی کند.
تفاوت دستگیره کلین روم با دستگیره های معمولی:دستگیره های معمولی دارای درز، شکاف و ساختار پیچیده ای هستند که می تواند محل تجمع آلودگی شود. در مقابل، دستگیره های کلین روم با طراحی ساده، یکپارچه و بدون اجزای باز طراحی شده اند. این تفاوت به ظاهر کوچک، تاثیر بسزایی در حفظ سطح پاکیزگی محیط دارد.
کلام اخر
دستگیره کلین روم، گرچه در ظاهر قطعه ای ساده به نظر می رسد، اما نقشی کلیدی در حفظ شرایط ایزوله، رعایت الزامات استانداردهای بین المللی و بهبود عملکرد تجهیزات اتاق تمیز ایفا می کند. انتخاب صحیح این تجهیز کوچک می تواند تفاوت بزرگی در کارایی کلی سیستم تهویه، تردد پرسنل، و در نهایت در دستیابی به گواهینامه هایی مانند کد IRC یا انطباق با ISO 14644 ایجاد کند. با توجه به تنوع بالای دستگیره های موجود در بازار، انتخاب یک گزینه مطمئن و استاندارد نیاز به مشاوره تخصصی دارد.
📌 اگر به دنبال تأمین دستگیره های حرفه ای و مشاوره برای طراحی اتاق تمیز خود هستید، شرکت توسعه کیفیت آماده است تا با تکیه بر سال ها تجربه در اجرای پروژه های کلین روم، شما را در مسیر انتخاب و تأمین تجهیزات تخصصی یاری کند. همین حالا برای دریافت مشاوره یا کاتالوگ محصولات با ما تماس بگیرید.
