کنترل کیفیت چیست؟
از زمانی که انسان توانایی ساخت محصولی را پیدا کرد جهت کنترل کیفیت آن نیز به تلاش پرداخت.ظرافت، دقت و هنرمندی خاصی که در آثار باستانی و محصولات متعلق به زمان های نچندان دور مشاهده می شود حکایت از این تلاش دارد. با شروع انقلاب صنعتی در اواسط قرن هیجدهم ، ماشین های تولیدی کمکم جایگزین ابزار و مهارت فردی افراد هنرمند و صنعتگر گردید. با پیدایش روش های جدید و پیچیده تولید، اشتیاق به تولید بیشتر افزایش یافت و بیدن ترتیب نیاز به کنترل کیفیت محصول نهایی نیز ابعاد تازه ای پیدا نمود.
بین روش های اولیه کنترل کیفیت، هرچند به نوبه خود موثر بودند و روش های آماری امروز کنترل کیفیت ، تنها شباهت اندکی به چشم می خورد. پایه و اساس کنترل کیفیت آماری به مفهوم امروزی آن تنها در سال های 1920 گذاشته شد. برای فهم بهتر واژه کنترل کیفیت، تعریف جداگانه کلمات کیفیت و کنترل لازم است:
کیفیت یعنی شایستگی جهت استفاده بخصوص و میزانیست که یک محصول انتظارات مصرف کننده خود را بر آورده می سازد و کنترل به معنی اعمال ضوابط و راهنمایی ها در مورد کسی یا چیزی جهت اطمینان از کسب نتایج مورد نظر می باشد.
معنی کنترل کیفیت تعریف جداگانه دو واژه فوق را در بر می گیرد. در صنعت برداشت های مختلفی از کنترل کیفیت وجود دارد. بعضی از شرکت ها که کار آن ها جهت اطمینان از کیفیت محصول تنها انجام عملیات بازرسی است، به این عملیات کنترل کیفیت می گویند. در مقابل در شرکت های که در سازمان کنترل کیفیت آن ها بیشتر کار شده و به این موضوع اهمیت داده می شود، واژه کنترل کیفیت علاوه بر عملیات بازرسی به سایر عملیات از قبیل برنامه ریزی کیفیت ، کنترل کیفیت در حین تولید، کنترل مواد ورودی، تجزیه و تحلیل و اقدام چاره جویانه در رابطه با نقص های تولید و تهیه روش ها و گزارشات مربوط به مسائل کیفی نیز گفته می شود.
کنترل کیفیت نباید به کاربرد محدود واژه آن منحصر گردد بلکه باید تمامی فعالیت های لازم جهت به دست آوردن سطح مطلوبی از درستی و بی عیبی محصول را شامل شود. کنترل کیفیت سیستمی است جهت رسیدن به سطح مطلوبی از کیفیت یک محصول یا یک فرآیند تولید و نگهداری آن با برنامه ریزی دقیق، استفاده از ماشین آلات مناسب، بازرسی مستمر و عمل اصلاح کننده هرگاه لازم باشد.
