استراتژی و خلاقیت در سازمان ها
آیا استراتژی می تواند سازمان را متحول کند؟بلی حتما. آیا هر استراتژی سازمان را متحول خواهد ساخت؟ نه الزاما.
استراتژی رویکردی است که طبف اثر بخشی گسترده ای دارد و هر سازمانی مناسب با دیدگاه خود می تواند از این رویکرد بهره گیرد.منتهی لازمه کار این است که قالب های معمول رارها کرده و به جوهره کار و اصول این رویکرد متعهد باشیم. اگر میخواهید سازمان را متحول کنید، استراتژی برای شما این کار را خواهد کرد، منتهی این خواسته را نمی توانید از یک ساختار مدیریت سنت گرا و سازمان دیوان سالار توقع داشته باشید.
گری هامل میگوید که برای انقلاب به پا کردن با استراتژی می بایسست ظرفیت تفکر خلاق سازمان را به کار گرفت و این ظرفیت بر خلاف تصور، در سازمان پراکنده است و الز اما در راس آن نیست.ایجاد چنین فضایی مستلزم سالها صرف وقت و ایجاد فرهنگ غنی در مدیران و کارکنان است( در مدیران به مراتب کار سخت تر است). اگر ایجاد چنین شرایطی امکان پذیر نیست استراتژی انواع ساده تر ( و طبیعتا کم ثمرتری) را نیز شامل می شود. ولی حتی در این رویکرد ها نیز درک جوهره کار و اجتناب از دل بستن به قالب ها و فرآیندهای شکلی لازمه کار است.
اگر با خود بیندیشید پس استراتژی یک طرز نگرش و تفکر است و نه یک فرآیند برنامه ریزی. می توان گفت یک گام اساسی برداشته اید و اگر سپس زمزمه کنید که بدون درک فرصت های استراتژیک، رویکردهای استراتژیک امر بی معنا و بی حاصل خواهد بود.
در ادامه به تعریف اختصاصی خلاقیت می پردازیم:
در حالی که همه مفهوم خلاقیت را می دانند ولی تعریف آن با طیف گسترده ای از تعابیر متفاوت مواجه است.در اینجا نیز برای اجتناب از پای بندی به یک تعبیر خاص، به جای یک تعریف، مفاهیم اساسی نهفته در واژه خلاقیت ارائه می شود:
- خلاقیت حاوی یافته های جدید است (thurstone-1962)
- خلاقیت فاصله گرفتن از همنوایی است(cruthfield-1962)
- در خلاقیت عوامل حقیقت، عمومیت و اعجاب نهفته است.(selye-1962)
- خلاقیت حاصل تفکر واگراست(Guilford-1956)
در دنیای کسب و کار امروز، رویکرد استراتژی، اثر بخشی خود را در تحول آفرینی به اثبات رسانده است. شرکت های متعددی را می توان نام برد که با این رویکرد به قله های موفقیت دست یافته اند. این رویکرد به همان میزان که ارزشمند است، کمیاب است زیرا استراتژی های تحول آفرین عمیقا به قابلیت های ذهنی و خلاقانه انسان ها متکی است.
خلاقیت از دیدگاه های مختلفی قابل بررسی است. یک از رویکرد های موثر ، مطالعه ابعاد شناختی خلاقیت است. این رویکرد از آن رو اهمیت دارد که میتوانند زیربنایی برای طراحی الگوریتمهای کامپیوتری قرار گیرد. برای فرآیند ادراکی خلاقیت، نظریات متعددی پیشنهاد شده است. یکی از آن ها نظریه سرمایه گذاری خلاقیت است که توسط استرن برگ و لوبارت ابداع شده است. در این نظریه سرمایه گذار، منابع ادراکی( هوش، دانش و فکر)، پتانسیل میل و رغبت ( انگیزش خصوصیات شخصیتی) و منابع محیطی را بای این امید که از تعامل آن ها یک پدیده خلاقانه حاصل شود و در هم آمیزد.
